پرستاری در منزل برای بیماران با نارسایی قلبی و تنفسی

مدیریت دارو‌های بیمار

موفقیت درمان در نارسایی قلبی–ریوی وابسته به مصرف منظم و تکنیک صحیح است. پرستار علاوه بر سازمان‌دهی جعبهٔ دارویی هفتگی، زمان‌بندی هوشمندانه‌ای برای داروها پیشنهاد می‌کند تا عوارض کاهش یابد و اثربخشی حفظ شود. در نارسایی قلبی، تثبیت رژیم‌های استاندارد (مهارکننده‌های سیستم رنین–آنژیوتانسین–آلدوسترون، بتابلوکرها، دیورتیک‌ها، آنتاگونیست‌های مینرالوکورتیکوئید و در صورت تجویز SGLT2i) همراه با ارزیابی عوارضی مانند افت فشار، هایپرکالمی یا کاهش عملکرد کلیه پیگیری می‌شود. در نارسایی تنفسی، آموزش تکنیک درست اسپری‌های دوزسنج، استفادهٔ به‌موقع از نبولایزر، رعایت فواصل دارویی و برنامهٔ «نجاتی» برای دوره‌های تشدید ضروری است.

پرستار «سلامت برتر» با مرور تعارض‌های دارویی، تنظیم «رِمَیندِر» تلفنی، برچسب‌گذاری خوانا و آموزش خانواده، احتمال خطا را کم می‌کند و در صورت مشاهدهٔ عارضهٔ معنادار، گزارش ساختاریافته‌ای برای پزشک ارسال می‌کند تا تصمیم اصلاحی سریع اتخاذ شود.

تغذیه، مایعات و سبک زندگی و بیمار

رژیم غذایی کم‌نمک در بیماران قلبی نقش محوری دارد و اغلب محدودیت سدیم روزانه به ۲ گرم توصیه می‌شود، مگر آنکه پزشک دستور دیگری داده باشد. پرهیز از غذاهای فرآوری‌شدهٔ شور، مدیریت مصرف نان و پنیرهای پرنمک، استفاده از چاشنی‌های طبیعی مانند لیمو و سبزی‌های معطر، و کنترل حجم مایعات بر اساس نسخهٔ پزشک از مداخلات کلیدی است. در بیماران تنفسی، پیشگیری از سوءتغذیه و سارکوپنیا اهمیت دارد؛ ترکیب پروتئین کافی، وعده‌های کوچک اما مکرر، و نوشیدنی‌های پرکالری–پُرپروتئین در صورت لاغری، به حفظ قدرت تنفسی کمک می‌کند.

فعالیت بدنی سبک و پیشرونده با نظر پزشک و فیزیوتراپیست، بهبود تحمل فعالیت و خلق‌وخو را به‌دنبال دارد. تمرینات تنفسی مانند تنفس لب‌غنچه‌ای، تنفس دیافراگمی و استفاده از اسپیرومتر انگیزشی هم به کاهش تنگی نفس و هم به افزایش تهویهٔ مؤثر کمک می‌کند. پرستار برنامهٔ تمرینی را در بافت زندگی واقعی بیمار جاگذاری می‌کند تا اجرای پایدار آن امکان‌پذیر شود.

پوزیشنینگ، ترشحات و کاهش اضطراب تنفسی

نحوهٔ قرارگیری بدن بر تبادل گاز و احساس تنگی نفس اثر می‌گذارد. پوزیشن‌های نیمه‌نشسته، نشستن به جلو با تکیه بر میز (Tripod) و خوابیدن با بالا آوردن سر تخت، فشار کار تنفسی را کم می‌کند. سرفهٔ مؤثر، هیدراتاسیون کافی، استفادهٔ اصولی از نبولایزر و—در صورت نیاز—تکنیک‌های تخلیهٔ وضعیتی با راهنمایی فیزیوتراپیست، از تجمع ترشحات و عفونت جلوگیری می‌کند. پرستار با تکنیک‌های آرام‌سازی، شمارش تنفس، موسیقی ملایم و گفتگوهای اطمینان‌بخش، چرخهٔ اضطراب–تنگی نفس را تعدیل می‌کند تا بیمار احساس کنترل بیشتری داشته باشد.

پیشگیری از حوادث

محیط خانه باید با وضعیت قلبی–ریوی سازگار باشد. حذف فرش‌های لغزان، نصب دستگیرهٔ کمکی در سرویس بهداشتی، نورپردازی مناسب راهروها، دسترسی آسان به داروها و دستگاه‌ها، و تعیین «مسیر امن» داخل خانه خطر سقوط را کاهش می‌دهد. اگر اکسیژن‌تراپی در منزل لازم است، ایمنی سیلندر یا اکسیژن‌ساز (دوری از شعله و سیگار، تهویهٔ مناسب، کابل سالم، فاصله از منابع حرارتی) حیاتی است. پرستار چک‌لیست ایمنی را دوره‌ای مرور می‌کند و نواقص را به‌سرعت اصلاح می‌کند.